Ne gati as që nuk e dimë se sa takime të Bashkimit Evropian kishin përfunduar me marrëveshje “historike”, për ta zgjidhur krizën e borxheve të Eurozonës, por e dimë se kemi parë se ato nuk kanë pasur sukses, pasi tregjet vlerësonin se ato nuk ishin të rëndësishme për problemin e borxheve të vjetra dhe për gjenerimin e rritjes së mjaftueshme për t’i paguar obligimet e ardhshme...
Nga “The New York Times”
Ne nuk jemi optimistë se marrëveshja e së premtes për “kompaktësinë e re fiskale” për Eurozonë tash do të bëjë kthesë në këtë cikël.
Marrëveshja, të cilën janë pajtuar ta nënshkruajnë të 17 vendet e Eurozonës, është e ndërtuar rreth kërkesës së Gjermanisë, për përkushtime juridike për mbajtjen e disiplinës fiskale dhe financiare.
Në periudhë afatgjate, më tepër disiplinë dhe koordinim dhe më tepër transparencë financiare janë gjëra të mira. Por, marrëveshja, e cila i ndërlidh të gjithë anëtarët për më tepër masa të kursimeve në kohën e recesionit, është saktësisht ajo që Evropës nuk i duhet në këtë moment.
Marrëveshja, po ashtu, do ta shtojë fondin e parave për ndihma të ardhshme financiare.
Por, sasitë janë ende të vogla për t’i bindur investuesit se Evropa është e përgatitur për mbështetjen e ekonomive të mëdha, siç janë Italia dhe Spanja.
Pastaj, kjo e vë Eurozonën në situatë pa një huadhënës, si masë të fundit, siç janë Rezervat Federale Amerikane, për t’i mbrojtur vendet e ndjeshme dhe bankat nga paniku i tregut.
Marrëveshja do të tregojë se përpjekja është e vlefshme vetëm nëse e bind Bankën Qendrore Evropiane që ta marrë atë rol. Por, deklaratat e kësaj jave të presidentit të Bankës, Mario Dragi, nuk janë inkurajuese.
Gjermania dëshironte që të 27 vendet e Bashkimit Evropian t’i bashkohen paktit fiskal. Por, Britania, që është ekonomia e tretë më e madhe e Evropës, pas Gjermanisë dhe Francës, dhe gjithmonë me qëndrim ambivalent për BE-në, ka refuzuar t’iu bashkohet të tjerëve.
Britania ka mbetur me funtën, prandaj refuzimi i saj nuk do të bëjë shumë dallim praktik në politikën fiskale. Por, ajo mund ta izolojë Britaninë dhe ta dobësojë Bashkimin Evropianë në tërësi.
Evropa e ka mësuar mënyrën e vështirë se bashkimi monetar i qëndrueshëm kërkon koordinim më të mirë të politikave fiskale kombëtare. Greqia i shkatërroi financat e veta me shpenzime të tepërta, taksa tepër të ulëta dhe raportim të falsifikuar të shifrave të buxhetit.
Por, liderët kryesorë, e veçanërisht kancelarja gjermane, Angela Merkel, ende refuzojnë ta kuptojnë se koordinimi nuk mjafton.
Pa një mekanizëm të menaxhimit të krizës, siç janë transferet fiskale nga anëtarët e varfër dhe gatishmëria e Bankës Qendrore që të jetë huadhënës si masë e fundit, kriza financiare i kalon kufijtë dhe e dënon gjithë Eurozonën me recesion.
Anëtarët e tjerë të Eurozonës, aktualisht nën sulmin e tregut, si Italia dhe Spanja, kanë deficite të menaxhueshme. Kursimi vetëm do t’i përkeqësonte problemet e tyre. Ato vuajnë, kryesisht nga çmimi i lartë i kredive, dobësimi i bankave dhe rritja e ngadalësuar.
Problemi i tyre i menjëhershëm është shkalla e lartë e interesit, e prodhuar nga keqmenaxhimi evropian i krizës greke. Nëse Banka Qendrore Evropiane do të blinte mjaft fletë-obligacione për ta udhëhequr çmimin e interesit në nivelet para krizës, atëherë deficitet do të fillonin të zhdukeshin shpejt.
Nëse Gjermania ka gatishmëri për ta bërë punën e saj duke blerë më tepër nga fqinjët e saj të dobët dhe heq dorë nga këmbëngulja se masat e kursimit janë zgjidhje për çdo gjë, e gjithë Evropa, por edhe Shtetet e Bashkuara, do të kishin gjasa më të mira për ripërtëritjen e rritjes më të fortë ekonomike.
Kjo me të vërtetë do të ishte zgjidhje “historike” për krizën e Eurozonës.
