Ky informacion ka për qëllim të rrisë ndërgjegjësimin e fermerëve lidhur me sëmundjen e gjuhës blu të rishfaqur në Shqipëri. Theksojmë faktin se gjuha blu ështësëmundje me rëndësi vetëm për kafshët dhe nuk prek njeriun. Ajo nuk përhapet në njerëz as me qumësht dhe as me mish.
Sëmundja dhe shkaktari
Gjuha blu është një sëmundje infektive jo ngjitëse virale e dhenëve dhe
kafshëve të tjera ruminante shtëpiake e të egra, e cila transmetohet nga
mushkonjat. Gjuha blu është sëmundje e listës së OIE-së, e detyrueshme për
deklarim në organet veterinare lokale.
Në cilat vende është e përhapur sëmundja?
Sëmundja është e përhapur në të gjithë kontinentet, përveç Antraktidës. Në vitet e fundit ajo është përhapur gjerësisht në Europë. Rastet e para të sëmundjes në vendin tonë janë raportuar në fund në vitin 1998 në rrethin e Pogradecit dhe pastaj është përhapur pothuajse në të gjithë vendin. Vala e fundit epizootike e gjuhës blu përkon me Gushtin e vitit 2014 e në vazhdim.
Sëmundja në kafshë Në dhen.
Sëmundja në këto kafshë manifestohet në forma të lehta, të mesme dhe të rënda. Kafshët e prekura kanë:
Plagë dhe kore në gojë e fytyrë
Ënjtje e fytyrës
Shkumë në buzë dhe jargëzim i shtuar
Ënjtje e gjuhës, mavijosje dhe dalja jashtë e saj
Mungesë oreksi
Humbje peshe
Çalime
Rënie e prodhimit të qumështit dhe leshit
Temperaturë të lartë (40.5 deri 410C)
Ngordhjet luhaten nga 0 deri 30% të kafshëve të prekura dhe ndodhin pas
ditës së gjashtë të shenjave
Kafshët barsa mund të dështojnë
Në dhi - sëmundja përgjithësisht zhvillohet pa shenja klinike, por nëse ajo
zhvillohet është e njajshme me tiparet klinike në dhen.
Në gjedhë. Sëmundja ka formë të lehtë, por mund të manifestohet klinikisht me
këto shenja:
Plagë dhe kore në gojë e fytyrë
Ënjte e fytyrës
Çalime
Humbje peshe
Mungesë oreksi
Rënie e prodhimit të qumështit
Plagë dhe kore në thithat e gjirit
Temperaturë të lartë (40.5 deri 410C)
Ngordhjet janë të rralla
Përhapja e sëmundjes
Shkaktari i sëmundjes nuk transmetohet nga një kafshë tek tjetra nga kontakti
direkt. Transmetimi bëhet me anë të mushkonjave. Shfaqja e sëmundjes varet
nga kushtet atmosferike, prania e mushkonjave dhe dendësia e dhenëve, dhive dhe gjedhit. Kushtet e përshtatëshme për mushkonjat janë temperaturat e ngrohta
dhe lagështia. Aktiviteti më i madh i tyre është në mëngjes, afër darkës dhe
sidomos pas reshjeve. Karkasat e kafshëve dhe produktet e tyre si mishi,
qumështi dhe leshi nuk përhapin sëmundjen. Virusi mbijeton në mjediset e
kafshëve në brendësi të mushkonjave.
Kontrolli i sëmundjes në kafshë
Në rastet kur sëmundja shpërthen, strategjia e kontrollit të sëmundjes synon
minimizimin e dëmeve ekonomike përmes:
Kufizimit të lëvizjes së kafshëve të infektuara
Izolimi dhe mjekimi të krerëve të prekura
Kontrolli i vektorëve në kafshë dhe mjediset e tyre.
A kalon sëmundja në njerëz?
Njeriu nuk preket nga sëmundja e gjuhës blu. Mishi dhe qumështi nuk e
transmetojnë sëmundjen.
Si duhet të veprojë fermeri kur dyshon për sëmundjen?
Të njoftojëmenjëherë shërbimin veterinar dhe të bashkëpunojë ngushtë me
të
Të zbatojë me rigorizitet këshillat dhe masat për lëvizjen e kontrolluar të
kafshëve, luftimin e mushkonjave, pastrimin e mjediseve dhe asgjësimin e
karkasave.
