Nga E.J. Dionne
Presidenti Obama ka vetëm një mundësi teksa ai mendon se ekonomia botërore po lëkundet: Ai duhet të veprojë në mënyrë të madhërishme, afatgjatë dhe në mënyrë globale. Obama nuk duhet të kufizohet nga ajo që Tea Party mund të lejojë udhëheqësit republikanë të bëjnë në Kongres. Ai duhet konstatojë në mënyrë të qartë, elokuente dhe në detaje atë që ai mendon se çfarë do të ndodhë. As historia dhe as votuesit nuk do të jenë të sjellshëm me të nëse ai lejon kujdesin dhe llogaritjen politike të zërë vend.
Veprimi në mënyrë të madhërishme do të thotë veprime të menjëhershme për të rritur ekonominë dhe pse kjo do të rrisë deficitin afatshkurtër. Propozimet e tij për të vazhduar uljen e taksave, zgjerimin e sigurimit të papunësisë dhe miratimet e patentës së reformave janë të mira, por nuk janë të mjaftueshme. Qeveria federale duhet t’u vijë përsëri në ndihmë qeverive shtetërore dhe lokale, shkurtimet e buxhetit që ata po detyrohen të bëjnë janë pikërisht ajo gjë për të cilën qeveria nuk ka nevojë në këto momente. Ne duhet të gjejmë një mënyrë për rritjen e shpenzimeve sa më shpejt të jetë e mundur, në lidhje me rrugët, urat, transitet dhe projektet e tjera të ndërtimit, duke përfshirë dhe një program të ri për rehabilitimin e shkollave të shkatërruara të vendit. Administrata duhet të bëjë më tepër për të zgjidhur çështjen e hipotekës, e cila po i pengon konsumatorët. Nuk janë vetëm liberalët në Shtetet e Bashkuara dhe social demokratët në Europë ata që po stimulojnë ekonominë. Thirrjet për ta bërë këtë vijnë nga zemra e sistemit kapitalist. Gjatë javës së kaluar, investitorët e mëdhenj dhe udhëheqësit e bizneseve kanë ndaluar së biseduari rreth balancimit të buxhetit dhe kanë nisur lëshimin e thirrjeve për të pushtuar nga paniku qeveritë e botës, në mënyrë që të fillojnë lëvizjet për të shmangur një recesion të dytë nga shpenzimet e më shumë parave. Ata e dinë se rreptësia është ilaçi i gabuar pikërisht tani. Në të njëjtën kohë Obama duhet të përgatisë një plan nga ana e tij për t’i dhënë fund deficitit afatgjatë. Ai nuk duhet të kufizohet në negociatat e tij nga republikanët e Kongresit, për ta mbajtur borxhin mjaft të ngritur në qiell. Ata nuk e mbajnë më peng kredinë e kombit. Ai duhet të nxjerrë pikërisht se çfarë do të bëjë dhe të braktisë praktikën e tij për t’u bërë lëshime parandaluese kundërshtarëve të tij. Kjo do të thotë se Obama nuk duhet të turpërohet në lidhje me nxitjen e mundshme të taksave, veçanërisht ato të të pasurve. Le të jetë e qartë: Nuk do të ketë rritje të menjëhershme të taksave, ato do të pësojnë goditje pas një ose dy vjetësh nga tani. Çdo plan i besueshëm duhet të përfshijë të paktën 2-2.5 trilionë të ardhurash brenda një dekade. Obama, i cili do t’ia japë kuotën financierit Warren Buffett, duhet të ndjekë shembullin e Buffet në lidhje me këtë. Nga shkrimi në Nju Jork Times javën e kaluar, Buffett propozoi që “për ata që bëjnë më shumë se një milionë dollarë – kishte rreth 236.883 familje në vitin 2009 – unë do të rris menjëherë normat e tatueshme në të ardhurat më të mëdha se një milionë, duke përfshirë gjithashtu dividentët dhe kapitalin e fituar. Ndërsa për ata që bëjnë më shumë se 10 milionë ose më shumë – kishte 8. 274 raste të tillë në vitin 2009 – unë sugjeroj një rritje shtesë në normë. “Unë dhe shokët e mi”, shtoi ai, “jemi përkëdhelur mjaft gjatë nga një Kongres bilioner miqësor”. Buffett e bekon atë, gënjen në idenë që ne kemi nevojë për më pak norma të taksave, që përkëdhel shumë të pasur duke i mbajtur ata nën të njëjtin ritëm si klasa e mesme e sipërme. Ne kemi nevojë për norma shtesë të taksave për të vërtetën e pasur. Një taksë karboni, e kompensuar pjesërisht nga shkurtimi i taksave ose vlera e të ardhurave të mesme dhe tatimpaguesve më të varfër, mund të sigurojë të ardhura shtesë. Ne duhet të bëjmë akoma më shumë në lidhje me koston e shëndetit mjekësor pa dëmtuar ata që nuk mund të përballojnë sigurimet dhe që nuk e kanë të garantuar kujdesin mjekësor. Problemet tona nuk kanë lindur të gjithë nё Amerikë. Ky është një problem global, që kërkon një zgjidhje globale. Vështirësitë e borxheve europiane dhe struktura e saj e pazakontë e politike – një monedhë e përbashkët, pa një qeveri efektive të përbashkët – ndihmon në panikun në të cilin ne gjendemi. Madje dhe norma e rritjes së Kinës tregon shenja të ngadalësimit. Udhëheqësit botërorë u mblodhën së bashku në vitin 2009 dhe ndalën depresionin. Obama duhet të marrë rolin udhëheqës në mënyrë që ata të veprojnë përsëri së bashku. Ah, por a nuk do ta pengojnë këtë proces republikanët e Kongresit sa më shumë të jetë e mundur? Kjo nuk është pyetja e duhur. Kryesorja është të insistojmë në një plan racional dhe të sfidojmë sistemin politik duke vepruar në mënyrë racionale. Shumë ekonomistë e njerëz biznesi, të cilët nuk janë të verbuar nga ideologjia besojnë se ne kemi nevojë për stimuj afatshkurtër dhe balancë afatgjatë fiskale. Obama duhet të shpjegojë se çfarë duhet bërë dhe më pas të luftojë për të. Kjo është e vetmja mënyrë për të pasur një mundësi që kjo të ndodhë.
