Nju Jork, 11 shtator, NOA – Richard Drew-n, e kanë quajtur me të drejtë “Fotografi i cili kap shpirtin e tragjedisë së 11 shtatorit”, 10 vjet më parë në Nju Jork të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kjo pasi ai arriti që të regjistronte me aparatin e tij, momentet më të rëndësishme të tragjedisë, nga e cila mbushen sot plot 10 vjet. Në një intervistë për “Evenimentul Zilei”, ai tregon gjithçka kaloi atë ditë duke fotografuar ...
Shumë fotografë e kanë të lidhur jetën e tyre me ngjarje të caktuara që kanë mundur t’i fiksojnë përmes aparatit të tyre. Ç’mund të na thoni ju për 11 Shtatorin 2011 në Nju Jork?
Çfarë është interesante për mua, ishte efekti i kundërt, pasi përvojën e 11 shtatorit, unë e provova një ditë më pas. Unë kam shkuar atje ditën që pasoi, më 12 shtator, pasi na lejuan të jemi atje dhe të fotografonim se çfarë po ndodhte. Por pasi kërkova të më dërgojnë atje. Ka pasur shumë fotografë të tjerë të cilët kanë punuar në ditën e shpërthimit, pra më 11 shtator. Dhe edhe pse e dija se ishte një pjesë tjetër e historisë që mbulohej, në dhjetë vitet e fundit,unë kam kaluar shumë kohë në "Ground Zero". Dhe më 11 shtator, çdo përvjetor, unë preferoj të punoj në zyrë, duke bërë fotografitë e bëra nga fotografë të tjerë. Qëndroj në zyrë dhe zgjedhin fotot që dërgojnë të tjerët për përdoruesit e AP.
Ju në mënyrë specifike kërkuat që të merreshit me tragjedinë, ishte kjo një temë e ndjeshme për ju apo çfarë?
Mbikqyrësi im i drejtpërdrejtë, i cili ishte edhe ai atje më 11 shtator, Reuters, e kuptoi që nuk mund të kenë nevojë të shkojnë ta shohin vit pas viti, atë zonë. Unë isha në "Ground Zero", edhe kohët e fundit, kur Obama ishte atje për të bërë homazhe për viktimat.
Si u ndjetë të ktheheni atje, pas gjithë këtyre viteve?
Ajo ishte vetëm interesante, kjo është e gjitha. E ngarkesa e punës në "Ground Zero" është e vërtetë. Unë nuk mendoj se kisha ndonjë ndjenjë të veçantë se isha atje. Unë isha ende i befasuar për të parë se ç’ishte zhvilluar atje.
Nëse ju mendoni 11 shtatorin 2001, cili është imazhi që do të mbetet në mendjen tuaj?
Unë mendoj se ndjenja që kam pasur në atë kohë, ishte se jam me fat që kam mbijetuar, veçanërisht kur kam qenë te dy ndërtesat e rrënuara. Unë kam qenë shumë pranë ndërtesës së parë dhe u tërhoqa mënjanë nga një ekip mjekësor për të punuar në këtë zonë. Një ambulancë më nxori mua atje dhe unë mendoj se kjo është arsyeja pse unë i mbijetova rënies së kullës së parë. Dhe pastaj, kur ajo u rrëzua e më pas, edhe e dyta, kam filluar të fotografoj dhe më pas, unë u futa në një shkollë që ishte aty. Unë mendoj se jam shumë me fat që kam mbijetuar këtë kohë kur gati 3.000 njerëz kanë vdekur.
A keni kuptuar se çfarë po ndodhte, megjithë bujën?
Si fotoreporterë, ne e marrim të parët përgjigjen këtyre ngjarjeve. Jemi ne, policia, zjarrfikësit dhe ambulancat. Në thelb, policët janë atje për të ndihmuar njerëzit, fotoreporterët janë atje, si edhe gazetarët, për të shkruar historinë. Futni një modë, nuk e di si ta përshkruaj se si ju ndjeheni më mirë, por vetëm e di se kjo është çfarë duhet të bëj, të ndaloj duke menduar për diçka tjetër.
Do të thotë se në ato momente, ju nuk bëni kujdes me njerëzit që u kapën te kullat?
Unë isha atje për të bërë punën time, për të regjistruar se çfarë ndodh. Nëse kullat po binin, kjo duhej të regjistrohej. Dhe në këtë moment, unë nuk mund të përfshihem emocionalisht.
Kam lexuar se për ju nuk ka momente të terrorit, kullat ishin djegur në fakt. Por çfarë keni parë të nesërmen, më 12 shtator, kur njerëzit ishin duke kërkuar për të afërmit e tyre të zhdukur ... Po. Unë isha atje shumë herët në mëngjes ditën e më pasme. Kështu që unë shkova rreth qoshes së një dyqani kafeje – që u hap - dhe mora numrin e gazetës "Daily Neës", pashë titullin: "10.000 të vdekur!" - Nuk e dija se kishte kaq shumë. Dhe mendova, "Ëoë! 10.000 të vdekur." Kjo më goditi, sepse në atë moment kuptova se diçka e rëndë si asnjëherë tjetër, kishte ndodhur në Nju Jork.
Ishte momenti kur "ju u zgjuat", në mënyrë që të flisnit më pas?
Nuk e di çfarë të them. Por në mbrëmjen e 11 shtatorit, pasi kam fotografuar çfarë ka ndodhur me kullat, një tjetër fotograf i AP erdhi në shtëpinë time. Gruaja ime përgatiti darkën tonë. Ne u ulëm dhe biseduam. Kishin ndodhur dy sulme, por asnjë prej nesh nuk kishte folur një fjalë për atë që pamë dhe përvuam atje. Ne biseduam rreth bllokimit të trafikut, gjëra të tilla, por unë nuk fola fare për këtë ngjarje vetë.
Pse?
Unë mendoj se thjesht bllokohej gjithçka kishim jetuar. Sa për procesin e gjithçka që pashë, ishte shumë për çdo njeri. Ishte një shok. Kjo ishte një ngjarje e madhe. Si ka lindur imazhi "Njeriu që bie"? Fotografia ishte gjithçka pashë në ato momente dhe kur kam arritur në zyrë dhe kam shkarkuar fotot dhe regjistrimin, kam filluar të shoh çdo moment. kohë. Redaktori im tha: “Ejani ta shihni atë foto". Edhe ai mbeti i habitur. Për këtë, rastësisht, pati një ndjenjë simetrie vizuale, ishte një linjë e përkryer.
Ç’keni menduar kur e kanë konsideruar si një fotografi të historisë?
Unë vetëm mendova se ishte një pamje shumë e ekspresive e asaj që ndodhi atë ditë. Por ai njeri nuk ishte i vetmi që kam fotografuar duke kërcyer nga ndërtimi. Televizioni, ndryshe nga ju, vendosi të mos xhirojë fotografitë e njerëzve të dëshpëruar që hidheshin nga kulla ...
Unë e di se një gazetar i Reuters, filmoi të njëjtit njerëz si mua se si ranë nga kullat. Dhe ata, flasin për atë çdo javë tani. Shumë gazeta publikuan foto dhe morën kritika menjëherë, ndërsa më vonë censura u tërhoq.
Në fakt, nuk ishte censurë, por një vendim i disa gazetave t’i përdornin ato foto apo jo.
Çfarë keni menduar kur keni parë që disa foto, megjithatë u hoqën nga qarkullimi?
Ato që vendosën të mos përdorin të tilla foto, kjo është dhe mbetet puna e tyre. Gjithsesi, ato nuk mund t’i botonin të gjitha fotot nga 11 Shtatori.
Megjithatë kritikët thanë se është një shkelje e fotografisë duke dhënë anët më intime njerëzore, si atë të vdekjes?
Ishte përshembull një foto e At Michael, i cili u zhvendos me një barelë, sepse ai vdiq atje, në "Ground Zero". Askush nuk e dha atë foto, edhe pse një prift vdiq në të njëjtën mënyrë atë ditë.
Shumë gazetarë kanë filluar menjëherë pas publikimit të fotografisë suaj të njeriut që bie nga kulla, për të gjetur identitetin e tij me çdo kusht ...
Nëse nuk do të identifikohej, do të ishte mirë. Ai mund të jetë si një "ushtar i panjohur". Mund të përfaqësojë të gjithë ata që kanë pësuar të njëjtin fat atë ditë. Ne nuk e dimë nëse ai ra, kur ai u hodh, nëse flakët e shtynë atë jashtë, ne nuk kemi ide për të.
Ju keni pasur një impuls të dini se kush është ai?
Unë nuk kisha asnjë qëllim për ta gjetur se kush është ai. Për mua nuk ka rëndësi kush është ai. Ky është një person që përfaqëson ata të cilët kanë vdekur.
Çfarë ka ndryshuar që nga ai 11 shtator?
Tani ne ndjehemi të sigurt. Ajo ngjarje ka ndryshuar gjithçka, sepse ne u sulmuam në tokën tonë. Këtu në shtëpi. E nuk ishte hera e parë. Siç ishte në vitin 1993, kur i pari sulm u zhvillua. Ky ishte në fakt kombinim i të njëjtit sulm. Tani ne jemi shumë më të vetëdijshëm për atë që po ndodh rreth nesh. Unë mendoj se ne ndihemi tani më të sigurt se më parë.
Çfarë ndjetë kur e dëgjuat se Osama bin Laden ka vdekur?
Se kjo nuk kishte rëndësi fare.
Fotoja më e rëndësishme që keni bërë?
Pas "Njeriut që bie", kam qenë i pranishëm në atë kuzhinë ku Robert Kennedy u vra. Aty fotografova. Por të dyja fotot për mua nuk kanë atë që do ta quaja "kulmin" e karrierës sime. Janë vetëm pika kthese. Janë shumë të rëndësishme.
Po pjesa tjetër e fotografive?
Pjesa tjetër është histori. Të gjitha që unë kam fotografuar ishin histori, sepse çdo gjë që ata bëjnë, çdo ditë, kjo është pjesë e saj. Ndoshta pak, ndoshta më shumë.
Këtë mëngjes kam fotografuar përshembull ish-nënpresidenti Dik Çeni. Unë kam bërë fotografi të shumta të njerëzve të famshëm, të cilat u përdorën më vonë për vdekjen e tyre. Kjo më jep një ndjenjë të përmbushjes në profesionin tim.
Jeni të kënaqur me këtë punë?
Një marangoz bën një shtëpi. Ai ka ndjenjën e realizimit, kur shtëpia është gati. Apo një kuzhinier, që e ka gatimin si hobi. Ne kemi krijuar diçka tjetër. Çfarë do t'u këshillonit fotoreporterëve të tjerë për t’iu shmangur situatave ekstreme, si për shembull sulmet e 11 shtatorit?
Të jenë të vetëdijshëm për atë që është rreth tyre dhe jo të marrin rreziqe të panevojshme. Ishte një fotograf i cili vdiq atë ditë. Sepse ishte në vendin e gabuar. Fotografitë e tij kanë mbijetuar në dhomën e tij dhe gruaja e tij tani shpërndan punën e tij.
Përshtati: n.e/NOA (Marrë nga “Evenimentul Zilei”)
